Jak informować o alergenach w lokalu gastronomicznym

Alergia pokarmowa jest niestety problemem bardzo popularnym. Dla osoby, która spożyje pokarm na który jest uczulona może skończyć się bardzo nieprzyjemnie, m.in. wysypką, obrzękiem czy wstrząsem anafilaktycznym. Sam fakt bycia alergikiem nie powinien jednak ograniczać możliwości skorzystania np. z usług restauracji. Taki punkt widzenia prezentuje prawodawca polski, jak również europejski, którzy aby ułatwić życie alergikom nakładają na restauratorów obowiązek poinformowania o alergenach jakie mogą znajdować się w oferowanych daniach.

Podstawa prawna obowiązku

Obowiązek informowania o alergenach nakłada w § 19 Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych z dnia 23 grudnia 2014 r. Odnosi się ono jednak bezpośrednio do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności. Rozporządzenie europejskie reguluje takie kwestie jak wykaz alergenów o których musimy poinformować gości czy sposób ich opisania natomiast Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi nakłada obowiązek informowania gości.

O czym musimy informować?

Alergeny o których musimy informować wymienia Załącznik nr 2 do Rozporządzenia Europejskiego. Są to na dzień publikacji artykułu:

1. Zboża zawierające gluten (tj. pszenica, żyto, jęczmień, owies, pszenica orkisz, kamut lub ich odmiany hybrydowe) oraz produkty pochodne.
2. Skorupiaki i produkty pochodne.
3. Jaja i produkty pochodne.
4. Ryby, kawior i produkty pochodne.
5. Orzeszki ziemne (orzeszki arachidowe) i produkty pochodne.
6. Soja i produkty pochodne.
7. Mleko i produkty pochodne (łącznie z laktozą).
8. Orzechy, tj. migdały, orzechy laskowe, orzechy włoskie, orzechy nerkowca, orzechy pekan, orzechy brazylijskie, pistacje/orzech pistacjowy, orzechy makadamia i produkty pochodne.
9. Seler i produkty pochodne.
10. Gorczyca i produkty pochodne.
11. Nasiona sezamu i produkty pochodne.
12. Dwutlenek siarki i siarczyny w stężeniach powyżej 10 mg/kg lub 10 mg/l w przeliczeniu na SO2.
13. Łubin i produkty pochodne.
14. Mięczaki i produkty pochodne.

Realizacja obowiązku informowania o alergenach

Na restauratora nałożony został obowiązek informowania Klientów, jednak sposób jego realizacji jest w zasadzie dowolny. Ważne, by informacja ta była łatwo i bezpośrednio dostępna dla Gościa.

Przede wszystkim warto przeszkolić obsługę lokalu, tak, aby Gość mógł zasięgnąć informacji bezpośrednio u niej. Należy brać pod uwagę, że naszym Klientem może być osoba nieznająca języka polskiego, niewidoma, niedowidząca lub mająca problem z odczytaniem pisemnych informacji z innych przyczyn. Taki Gość również ma prawo do informacji o alergenach, które najpełniej zrealizuje kontakt z zespołem restauracji.

Sposoby informowania Gości

Możemy wyróżnić trzy podstawowe sposoby informowania o alergenach w serwowanych przez nas daniach. Wystarczy wybrać jeden z nich aby spełnić obowiązek informowania Gości.

Pierwszym sposobem jest sporządzenie tabeli lub wykazu alergenów w potrawach i załączenie go do menu jako dodatkową, ostatnią kartę lub oddzielny folder. Jest to najbardziej optymalne rozwiązanie, które nie tylko spełnia obowiązek informacyjny w zupełności, ale także jest bardzo przyjazne w nanoszeniu ewentualnych zmian.

Drugim sposobem jest oznaczanie potraw w menu w formie tekstowej lub graficznej zaraz obok pozycji w karcie dań. Wprowadza to jednak pewien chaos i utrudnia wprowadzanie nowych potraw do naszej oferty. W razie jakichkolwiek zmian musimy przebudować dużą część karty dań.

Ostatnim sposobem jest wywieszenie tabeli lub wykazu alergenów w lokalu, na ścianie lub przy miejscu składania zamówień. Warto jednak upewnić się, czy będzie to rzeczywiście widoczne dla Gości. Ukrycie tabeli pod ladą z pewnością nie zostanie uznane za spełnienie obowiązku informacyjnego.

Należy również pamiętać, że jeżeli umożliwiamy zamawianie potraw np. przez internet, to również ciąży na nas obowiązek informowania o alergenach. Możemy go spełnić m. in. poprzez załączenie wykazu alergenów w potrawach do udostępnionego dla zamawiających menu.

Kara za niewywiązanie się z obowiązku

Organem kontrolującym przestrzeganie obowiązku informowania o alergenach jest Państwowa Inspekcja Sanitarna. Może ona udzielić upomnienia albo nałożyć na restauratora mandat. Jego wysokość może wynieść od 500 zł do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej, lub która mogła być uzyskana poprzez sprzedaż produktów zawierających alergeny. Ostateczną wysokość tej kary ustala urzędnik przeprowadzający kontrolę.

Najbardziej dotkliwą karą za brak informacji o alergenach jest jednak utrata zaufania alergików, którzy wybiorą konkurencję. Od mandatu nałożonego przez Sanepid możemy się odwołać, o wiele trudniej odbudować zaufanie konsumentów.

Autor: Radca Prawny Edyta Duchnowska
Portal gastronomiczny GastroWiedza.pl
Wszelkie prawa zastrzeżone.